Zen i przestrzeń Rozmowa z Yuichi Kodai, architektem

Urodzony w Kioto, mieszkający w Szwajcarii architekt Yuichi Kodai projektuje przestrzenie, które oddają istotę filozofii Zen. W rozmowie opowiada o znaczeniu tekstury, toalecie jako miejscu odosobnienia - i o tym, jak czystość odgrywa kluczową rolę w codziennym japońskim życiu.

Architekt Yuichi Kodai łączy japońską estetykę ze szwajcarską precyzją. (© Nobutada Omote)

Architektura Zen, design Zen - Zen jest w modzie. Ale co to właściwie jest?

Z mojej perspektywy termin ten jest nieco nadużywany. Nie chodzi o biel czy minimalizm materiałów. Zen polega na odzwierciedleniu naszego wnętrza i sposobu, w jaki angażujemy się w przestrzeń.

Co to oznacza?

Kiedy dotykasz powierzchni, nie tylko wyczuwasz teksturę, ale stajesz się świadomy swojej obecności w tym momencie. Na przykład w moim projekcie renowacji domu w Stäfa w Szwajcarii użyłem palonego drewna do balustrady schodów obok glinianych ścian, aby stworzyć bardziej wyraźne wrażenia dotykowe. Przesuwanie dłonią po poręczy podczas poruszania się w przestrzeni staje się czymś więcej niż tylko praktycznym ruchem - to moment połączenia ciała z przestrzenią. Staram się tworzyć przestrzenie, w których takie chwile zdarzają się naturalnie.

Jak to się ma do naszych czasów?

Era internetu zmieniła sposób, w jaki doświadczamy świata. Pod pewnymi względami sprawiła, że nasze interakcje stały się bardziej bezpośrednie, ale także bardziej oderwane. W swoich projektach staram się uwzględniać zarówno aspekty mentalne, jak i fizyczne. Co czuję? Jak odczuwam coś na skórze? Nie wiem, jak rozwinie się sztuczna inteligencja, ale nie może ona przekazywać bezpośrednich wrażeń zmysłowych.

The toilet as a place of refuge: no unnecessary visual stimuli – and a shower toilet from Geberit. (© David Willen Studio)

Tekstura dla większej świadomości?

Haptyka jest niezbędna i dotyczy to również podłogi. Pracuję z tradycyjną japońską techniką Naguri: struktury są ręcznie rzeźbione w drewnianej powierzchni. To wspaniałe uczucie pod stopami. Albo łazienka w Stäfa: całkowicie pokryłem toaletę gliną, tworząc środowisko przypominające jaskinię. Teksturowane ściany z gliny przekształcają pomieszczenie w bardzo osobiste sanktuarium - wolne od niepotrzebnych bodźców wizualnych. W Japonii często mówimy o „Ma”.

Co oznacza „Ma”?

„Ma” jest istotnym elementem w sposobie projektowania przestrzeni. Reprezentuje związek między przestrzenią a czasem. Każdy element funkcjonalny jest traktowany podobnie jak gesty podczas japońskiej ceremonii parzenia herbaty: ruchy, materiały i miejsca kontaktu są celowo dobierane. Konkretnie oznacza to, że ukryte instalacje, starannie dobrane materiały i sposób, w jaki ciało wchodzi w interakcję z przestrzenią, przyczyniają się do poczucia spokoju i poprawiają wrażenia przestrzenne.Przetłumaczono z DeepL.com (wersja darmowa)

Powierzchnie takie jak palone drewno lub gliniane ściany wzmacniają wrażenia dotykowe. (© David Willen Studio)
Dla Yuichi Kodai haptyka jest niezbędna, nawet pod stopami: japońska technika Naguri. (© David Willen Studio)

Więc celowo ukryłeś technologię toalety za ścianą?

Z perspektywy projektowania systemy Geberit, takie jak Duofix, zapewniają czystość przestrzenną. Elementy techniczne pozostają niewidoczne i nie zakłócają przestrzeni.

Instalowanie toalet myjących to dla Japończyków sprawa honoru...

...które, co zabawne, zostały stworzone w Szwajcarii! Pierwszą toaletę myjącą miałem w wieku sześciu lat. Każdy ją miał, to było jak Nintendo.

Dlaczego toalety myjące są standardem w Japonii, a w Europie jeszcze nie?

Czystość to nie tylko nawyk w Japonii; to fundamentalna część naszej kultury. Pierwszą lekcją w szkole jest sprzątanie klasy. Jest w tym coś z zen. Kiedy zamiatasz podłogę rano lub pod koniec dnia, sama czynność kształtuje twój sposób myślenia. Świadome sprzątanie nie tylko czyści pomieszczenie, ale także umysł.

O Yuichi Kodai
Yuichi Kodai, japoński architekt, mieszka i pracuje w Zurychu (CH). Jest współzałożycielem Kodai and Associates GmbH. W swojej pracy łączy japońską estetykę ze szwajcarską precyzją, koncentrując się na architekturze, projektowaniu ogrodów i wnętrz. „Dorastałem w Kioto, otoczony ogrodami, herbaciarniami, świątyniami i kapliczkami. Wiele nowoczesnych budynków z lat 70-tych, 80-tych i 90-tych w jakiś sposób do tego nawiązuje i to mnie ukształtowało”.

Zapisz się do eView Newsletter Geberit dla architektów

Kolaż zdjęć (© Geberit)

Na całym świecie produkty i rozwiązania Geberit są stosowane w budynkach różnego rodzaju. Na tej stronie znajdziesz wybór najciekawszych obiektów.

Newsletter Geberit - „eView”, podejmuje aktualne tematy z branży budowlanej. Oprócz spektakularnych przykładów projektów, „eView” obejmuje również wywiady z architektami, ekspertami budowlanymi i projektantami, a także inne ciekawe informacje.